De politie waarschuwt mensen voor een toename van nieuwe soorten malafide webshops in coronatijd. Daarbij is er een verschuiving zichtbaar van malafide webwinkels met artikelen voor bescherming tegen het coronavirus, naar ‘foute’ webshops voor sportartikelen en elektronica.
Sinds april heeft de politie al bijna 800 aangiftes ontvangen van mensen die via valse webshops zijn opgelicht bij het online bestellen van fitnessartikelen of elektronica. Door de maatregelen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, is het digitale verkeer enorm toegenomen. Cybercriminelen proberen hier voordeel uit te halen door mensen op allerlei frauduleuze manieren geld afhandig te maken. Het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO), dat onderzoek doet naar aan- en verkoopfraude, heeft al meer dan twintig malafide webshops offline gehaald.
Elektronica en sportartikelen
Cybercriminelen volgen de behoefte van de consument, stelt Gijs van der Linden van het LMIO, dat alle aangiftes van online fraude onderzoekt en kijkt naar verbanden. Doken er aan het begin van de crisis tal van malafide webwinkels op met artikelen voor bescherming tegen het coronavirus, zoals mondkapjes en handgels, nu ziet hij dat cybercriminelen zich vooral richten op elektronica en sportartikelen. ‘De consument heeft het de afgelopen tijd zonder sportschool moeten stellen. Dan zie je dat cybercriminelen allerlei producten aanbieden die te maken hebben met thuis sporten, zoals fitnessapparaten, trampolines, loopbanden en tafeltennistafels.
We zien domeinnamen als ‘fitbasic’ voorbij komen, en allerlei varianten hier op. De consument denkt dan dat ze te maken heeft met bestaande webshops, maar deze webwinkels bestaan helemaal niet.’ Ook het aantal malafide webshops dat elektronica aanbiedt is sterk toegenomen, constateert Van der Linden van het landelijke meldpunt. ‘Het gaat bijvoorbeeld om aanbieders van fotoapparatuur, telefoons en tv’s. Hier duiken namen op als elektronicasale.nl en elektronicavoordeel.nl. Maar trap er niet in, ook deze webwinkels zijn niet te vertrouwen.’
Waarschuwen
De politie waarschuwt voor deze frauduleuze praktijken op internet. ‘Dat doen we door te wijzen op de mogelijkheid om de website op een aantal punten te checken’, zegt Van der Linden. ‘Zo kunnen mensen de domeinnaam opzoeken op de website van de politie. Je kunt verkopersgegevens controleren en kijken of er al eerder aangifte is gedaan tegen de partij met wie je zaken wilt doen. Daar kun je óók een bankrekeningnummer, een emailadres of telefoonnummer controleren. Verder is er een lijst met webwinkels waar actief voor wordt gewaarschuwd. Een andere belangrijke vraag die de consument zichzelf zou moeten stellen: is de website aangesloten bij een keurmerk, zoals Thuiswinkel. Klik dan niet op het logo zelf, maar ga naar de website van het keurmerk. Dan zie je vanzelf of de website er tussen staat.’
Buitenlands bankrekeningnummer
Maar zelfs wanneer de consument niet heeft gemerkt dat hij op een malafide website zit en een product wil kopen, dan zou er een alarmbel moeten afgaan wanneer hij wil afrekenen, volgens Van der Linden. 'Vaak leiden de malafide websites je naar een buitenlands bankrekeningnummer. Tegen één malafide webwinkel hebben we bijvoorbeeld 172 aangiftes ontvangen. Die webwinkel werkte met een Duits bankrekeningnummer.’ Ook wanneer de consument een betaalverzoek krijgt toegestuurd dan weet hij zeker dat hij met oplichters te maken heeft. De gebruikelijke methode om af te rekenen verloopt via iDeal of Paypal’
Eigen verantwoordelijkheid
Hoewel de politie er op is gebrand om deze vorm van oplichting aan te pakken, wijst Van der Linden ook op de eigen verantwoordelijkheid van de consument. ‘Ben je ervan bewust dat wanneer je online shopt dat er altijd een risico bestaat om te worden opgelicht. Houdt dus goed in de gaten met welke partij je zaken wil doen. En bedenk: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.’
